JARE GODY

Jare gody to – dosłownie – święto wiosny. W języku dawnych Słowian słowo „gody” oznaczało obrzędy, a „jar” – wiosnę. Było to bardzo radosne święta. Żegnano mroczną zimę, witano zieleń i światło.

Patronem jarych godów były dwa bóstwa – Jaryło i Marzanna. On słowiański bóg wiosny, płodności i… wypraw wojennych. Ona bogini śmierci i zimy, związana z żywiołem wody, która miała dla Słowian znaczenie magiczne.
Z odejściem zimy władza Marzanny nad światem topniała jak śnieg. Żeby przyspieszyć nadejście wiosny, szykowano we wsi kukłę symbolizującą Marzannę i puszczano ją z prądem rzeki. Ten zwyczaj znamy. Podobnie jak zwyczaj oblewania się wodą. Dla dziewcząt i chłopców to symboliczne oczyszczanie było też okazją do flirtu. Dziewczyny uganiały się za chłopakami i biły dębowymi kijkami, chłopcy smagali dziewczęta młodymi witkami wierzby lub brzozy. Końskie zaloty. Im bardziej zmokła była panna i im bardziej wysmagana, tym większe miała powodzenie u chłopców. Rytuał oczyszczania nie mógł omijać domu. Wiosenne porządki to też starosłowiański zwyczaj, związany z jarymi godami. Chaty i domostwa trzeba było wysprzątać, bo w czystym domu nie lęgną się złe duchy. Na dachach wieszano bukiety z gałązek leszczyny i wierzby – na szczęście.

W dniu równonocy rozpalano na wzgórzach ogniska, by ściągnąć słońce i światło. Były tańce i wspólne śpiewy. Młodzieńcy popisywali się przed pannami, który wyżej skoczy przez ogień.
Słowianie wierzyli w duchy. Ogniska miały wskazywać drogę tym dobrym duchom a odstraszyć złe. Świat realny łączył się z zaświatami. W jare gody szło się na groby bliskich, żeby zjeść wspólny posiłek.

Ważną częścią obchodów było zdobienie jajek. Bo jajo jest symbolem życia, odnowy i urodzaju. Kolorowe, pięknie ozdobione jajka dawano sobie w prezencie. Miały zapewnić płodność, szczęście i dobre plony.

Sprzątamy nasze domy na święta, farbujemy jajka, psikamy zimną wodą w poniedziałkowy poranek, tak jak robili to nasi praprapraprzodkowie. Ognisk na wzgórzach nie zapalamy, ale możemy wpuścić do naszego życia trochę więcej magii.